کتاب «ژئوپلیتیک جمهوری ترکیه در دوران رجب طیب اردوغان» نوشته دکتر هادی اعظمی (رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران و عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد)، دکتر محسن سلطانی و شقایق برداران مطیع، به همت انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران در آذر ماه ۱۴۰۰ منتشر شد.
در بخشی از مقدمه این کتاب می خوانیم:
از زمان «مصطفی کمال آتاترک»، پدر ترکیه مدرن، هیچ چهره دیگری به اندازه «رجب طیب اردوغان» در سپهر سیاسی-اقتصادی این کشور تاثیرگذار نبوده است. از نظر حامیانش، او اقتصاد ترکیه را شکوفا کرده و این کشور را از انزوای سیاسی دوران قبل از 2000 میلادی در منطقه و جهان خارج ساخته است و از نظر مخالفان؛ وی یک اقتدارگرای مطلق است که ترکیه را به سمت و سوی یک کشور با حکومتی شبه دیکتاتوری سوق داده است. تاثیر سیاست‌گذاری‌های وی در عرصه‌های مختلف داخلی و خارجی ترکیه به نحو ملموسی در زندگی مردم این کشور و همچنین مجموعه کشورهای شرق مدیترانه، شمال آفریقا، خاورمیانه و قفقاز نمود داشته است.
ترکیه بعد از اوایل هزاره سوم میلادی (بعد از 2003 تاکنون) و در یک دوره زمانی هفده ساله، از یک کشور فرورفته در مشکلات ناشی از بحران‌های اقتصادی، سیاسی در عرصه داخلی و انزوای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و … در محیط بین‌المللی، تبدیل به کشوری «تازه صنعتی شده» گردید و به بازیگری مهم در عرصه تحولات منطقه‌ای و جهانی مبدل شد. واکاوی این تحولات را باید در زندگی سیاسی و اصلاحات و اقدامات رجب طیب اردوغان در سه دوره نخست‌وزیری و دو دوره ریاست‌جمهوری وی جستجو کرد. او در عرصه بین‌المللی با ترکیب سیاست «گرایش به غرب» دولتهای پیشین ترکیه با استراتژی «نگاه به شرق» و جوامع عربی-اسلامی منطقه خاورمیانه، قفقاز و شمال آفریقا، استفاده از عناصر قدرت نرم ترکیه همچون اقتصاد رو به رشد برای نفوذ ژئوپلیتیکی در مجموعه کشورهای همسایه و ماوراء، خروج از انزوای سیاسی قبل از 2003 و وارد شدن در بازی‌های قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی، شناخت-کسب-بهره‌وری و حفظ منابع جغرافیایی قدرت موجود در گستره جغرافیای سیاسی کشور و استفاده از آنها در راستای به دست آوردن حداکثری منافع ملی ترکیه، تلاش برای قرارگیری در موقعیت الگویی در مناطق ژئوپلیتیکی پیرامونی، تکیه بر قدرت سخت در برخی مناطق همچون مدیترانه شرقی، سوریه و …. موقعیت کشور را بهبود بخشید و در عرصه داخلی نیز با اصلاحات و اقداماتی همچون کنترل افسار سرکش نیروهای ارتشی در عرصه سیاست، پذیرش جامعه چندفرهنگی با آگاهی از شرایط نوین پسامدرنیسم، به تاریخ سپردن آسیمیلاسیون و همسان‌سازی اجباری و بهبود نوع برخورد با اقلیت‌ها، بهبود اوضاع اقتصادی مناطق کردنشین با تسریع در روند اجرایی طرح‌هایی همچون گاپ و سایر اصلاحات اقتصادی گسترده، موفقیتهای سیاسی-اقتصادی قابل توجهی را کسب کرد. البته که اجرا و پیگیری برخی سیاستها توسط رجب طیب اردوغان، در هر دو عرصه داخلی و بین‌المللی یاد شده، همراه با برخی عدم موفقیتها و شکستها نیز بوده است.
کتاب کنونی در چهار فصل تنظیم و تالیف شده که فصل نخست: نگاهی به زندگی شخصی و سیاسی رجب طیب اردوغان می‌باشد. فصل دوم، مشتمل بر هیدروپلیتیک ترکیه(با تاکید بر پروژه آناتولی جنوب شرقی یا گاپ)، اهداف ملی و منطقه‌ای و همچنین بازتاب‌های فضایی گوناگون این طرح است. فصل سوم به ژئوپلیتیک همسایگان ترکیه در دوران اردوغان پرداخته و کیفیت این روابط را در قالب مهمترین متغیرهای ژئوپلیتیکی موثر بر این مناسبات بررسی و تحلیل کرده است و در نهایت اینکه، فصل چهارم این اثر به بحث ژئوپلیتیک اقلیت‌ها، وزن هر یک از آنها در ساختار کلی ملت ترکیه و نوع روابط حکومت مرکزی این کشور با این اقلیت‌ها اختصاص دارد.
? مطالعه این اثر علاوه بر دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، به دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای رشته های علوم سیاسی و روابط بین الملل توصیه می گردد.
نویسندگان کتاب کنونی به طور ویژه از مشاوره های ارزشمند جناب آقای دکتر بیگدلی و جناب دکتر محسن پاک آیین، سفرای محترم سابق جمهوری اسلامی ایران در کشورهای ترکیه و جمهوری آذربایجان و همچنین از انتشارات معتبر انجمن ژئوپلیتیک ایران بابت انتشار این اثر تشکر و قدردانی می نمایند.
کتاب «ژئوپلیتیک جمهوری ترکیه در دوران رجب طیب اردوغان»منتشر شد.
