لقمان توتونچی (دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی)….
(این تحلیل صرفا دیدگاه نویسنده بوده و انتشار آن به منزله موضع انجمن نیست)…
بیش از یک دهه است که پدیده ی نوکیسه گی با توجه به شرایط سیاسی ساختاری و غلط بوجود آمده و در جریانات انتخاباتی بنام (رانت) بالفعل شده است. بطوریکه که وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشوری را دچار خسران نموده است. آنهم به گونه ای که منفعت طلبی های شخصی و جناحی باعث بوجود آمدن مشکلات ساختاری بیشماری من جمله؛
تورم، بیکاری بهمراه بی بند و باری های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بیشماری را به بار آورده است، به عبارتی ساده تمامی ارزش های اجتماعی، اخلاقی و دینی به یکباره بدست فراموشی سپرده شده و تمامی مباحث اجتماعی در مباحث مادی خلاصه گشته است.
نوکیسه گان:
فرد یا افرادی که در شرایط اقتصادی ناسالم و رانتی یک شبه ثروتی باد آورده بدست آورده باشند را نوکیسه یا نوکیسه گان می نامند.
ثروتمندان سنتی:
در عرصه های اقتصادی فرد یا افرادی وجود دارند که در بازار فعال بوده و هستند که برخلاف نوکیسه گان در پی کسب روزی حلال بوده و از شرایط ملتهب و ساختاری بوجود آمده اجتماعی در مباحث اقتصادی در سیستم بازار سوء استفاده نکرده و زندگی باکرامت را به ثروت اندوزی های یک شبه ترجیح داده و میدهند.
رفتار های نامتقارن:
فقر فکری و فرهنگی این قشر تازه به دوران رسیده، بانی حرکات و سکنات غیر بالانسی و عرفی در اجتماع امروزی ما از نحوه ی پوشیدن لباس و راه رفتن تا به مُدهای عجیب و غریب یا لاکچری بازی های مختلف را با خود بهمراه داشته، تا که عقده های سالیان متمادی را این نوکیسه گان بدست فراموشی سپرده که در این اثنا متاسفانه رفتارهای نابهنجار طبقه نوکیسه باعث الگوبرداری اقشار متوسط، پایین و خاصه جوانان ما را با خود در برداشته است.
اقشار جامعه به منظور تقلید از نوکیسه گان گاهاً حاضر به بروز هرگونه رفتار و عملکرد غیرعادی و ناشایست کپی برداری شده از این نوکیسه گان شده اند، ازجمله خلق مُدهای عجیب و غریب با استاندارهای غیراخلاقی در جامعه اسلامی ما نیز شده اند. و تنها توجیه آنان الگوبرداری فکری و رفتاری از طبقه بالادستی اجتماعی و به ظاهر موفق امروزی ما است.
باید اذعان نمود؛
مُد را طبقه مرفه هر اجتماعی تولید و خلق مینماید.
در واقع طبقات متوسط و پایین اجتماعی الگوبرداران طبقه مرفه اجتماع خویش اند.
ولی متاسفانه در ایران امروزی ما شرایط به گونه ای رقم خورده است که طبقه نوکیسه با سرگشایی عقده های آشکار و نهان خود بواسطه رانتهای اقتصادی و جمع آوری پولهای بیشمار و باد آورده مرجع تقلید طبقات متوسط و پایین دست اجتماع امروزی ما خاصه جوانان شده اند.
بطور مثال در یک تحقیق میدانی الگوی بیشتر جوانان دبیرستانی ما در مقطع زمانی فعلی، فلان لات محله یا فلان مُد ماشین و لباس است، آنهم بجای دبیران، نویسندگان و پدران زحمتکش اجتماع امروزی ما وآنان را.
قدرت وثروت:
رابطه قدرت و ثروت به تجربه برهمگان روشن و عیان است. علی الخصوص در جوامع در حال توسعه که؛
1- بوروکراسی اداری
2- فقر فرهنگی
3- نبود یا ضعف نظارتی بر نهادهای قدرت
4- ضعف و اجرایی نشدن قانون را میتوان از دلایل اصلی رابطه قدرت و ثروت در این جوامع برشمرد.
انتخابات و ثروت نامشروع:
فرایند رقابت های سیاسی ناسالم در جوامع در حال توسعه قطعاً با توجه به شرایط و بافت فکری، فرهنگی و اجتماعی بهمراه بوروکراسی های اداری، ضعف و اجرایی نشدن قوانین در زمینه های مختلف شرایط را برای بهره مندی افراد سودجو و فرصت طلب به طور کامل فراهم آورده و می نماید.
تا که اینان یک شبه ره صد ساله پیموده و این سیکل باطل، ثروت های باد آورده را مجدداً وارد چرخه رقابتهای سیاسی و انتخابات نمایند.
آن چنان که رقابتها را طوری ناسالم نمایند، تا راه رسیدن به هدفهای جناحی و باندی گذشته را آسانتر از همیشه بنمایند.
متاسفانه :
1- ثروتهای کثیف با ورود به رقابت های انتخاباتی و اجتماعی مجدداً به چرخه منفعت طلبی های شخصی و جناحی باز میگردد.
2- مانع از کاندیداتوری نخبگان، دلسوزان اجتماعی در عرصه انتخاباتی در رقابت های سالم و سازنده می شوند.
3- مانع از تحقق اهدف اجتماعی به منظور بهبود وضعیت آتیه اجتماعی و کشور به مخاطره افتاده امروزی ما می شوند.
4- سمت و سوی اهداف جناحی و باندی مشخص را مهیا وتعریف می کنند.
در پایان:
کارکرد ثروت باد آورده در مباحث و مسائل اجتماعی و مدنی علی الخصوص انتخاباتی در جوامع در حال توسعه به مخاطره انداختن اهداف والای اجتماعی و مدنی است.
ثروتهای کثیف در اصل مهیا کننده منفعت طلبی های جناحی و فردی افرادی معلوم الحال می باشند، بطوری که خروجی آن پدیده ی نوکیسه گی می باشد، که با کارکردی نامیمون و غیر اخلاقی در این جوامع ویرانه بی شمار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را با خود بهمراه داشته و دارد.
بیاد داشته باشیم؛
نوکیسه گان در هر برهه از زمان در انتخابات برای رسیدن به مقصود و منظور جو انتخاباتی را به سوی مسائل غیر (عرفی، اخلاقی و قانونی) از؛
1- تهمت و افترا
2- شایعه پراکنی
3- خرید آرا
4- شو مَن ها
5- شب نامه
6- مهندسی کردن انتخابات
7- تقلب و…
هدایت و سمت و سو می دهند و گاهاً با ترفندهای تبلیغاتی و سازماندهی شده مانع از مشارکت حداکثری مردمی نیز شده است.
زیرا جناح و باند نامشروع، افراد و لابی های ریالی اینان به روز رای گیری برای حضور بر سر صندوق های مهندسی شده در دسترس بوده، تا که مقصود انتخابات نمایشی اینان فراهم آورند. در واقع این انحصار طلبان نوکیسه از میزان حداکثری مشارکتهای مدنی و مردمی همواره بیمناک و هراسان اند.
در این راستا لابی قدرت در مدت زمان تصدی طبقه نوکیسه آنچنان با رانت های اقتصادی متعدد فربه و پُرآوازه می شوند که تعمداً زمینه های نارضایتی عمومی را فراهم خواهند گشت و نتیجتاً میزان حداقلی مشارکتهای مدنی و اجتماعی را در این بازه زمانی شاهد خواهیم شد. در واقع از ترفند مهندسی انتخابات با کمترین میزان مشارکت بهره می گیرند. لیکن؛
عقلانیت، مدنیت بهمراه سیاست های عُقلائی و مردمی حکم بر مشارکت حداکثری مردمی در انتخابات ۱۴۰۰ ه.ش را با توجه به:
1- پیشگیری از مهندسی انتخابات
2- خلع ید نوکیسه گان
3- رونق و ثبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در آتیه کشوری با ایمان به خدا و قدرت نیروی ملی، مذهبی مردم ایران زمین را نوید بخشیده تا فعالان سیاسی، مدنی و روشنفکران اجتماعی بیشترین تلاش ممکنه را برای حفظ موازین دمکراسی در قالب شرکت در انتخابات پیش رو (ریاست جمهوری ۱۴۰۰ه.ش) در نظر آورده و بکار بندند، تا خدای نخواسته اجتماع امروزی ایران ما دچار بی تفاوتی های فکری و اجتماعی نسبت به آتیه فرداهای روشن کشوری نگردد.
