با اجرای طرح بن _ بروجن، اصفهان به یک فروچاله ای کشیده خواهد شد.

از انجا که تأمین آب هزینه بر است و انتقال آن کاری بسیار دشوار طرح بن-بروجن از مهمترین پروژه ها یا طرح های تعریف شده طی یک دهه اخیر برای انتقال آب از حوضه زاینده رود به استان چهارمحال و بختیاری به طول 115 کیلومتر(خطوط اصلی) می باشد که بر اساس آن قرار است حدود 41 میلیون متر مکعب آب به شهرستان های بروجن، فرادنبه، سفید دشت، فرخ شهر در استان چهارمحال و بختیاری انتقال داده شود.

طی دو دهه اخیر استان اصفهان در حوضه آبریز زاینده رود مسائل ناگوار و تراژدی های زیادی را در رابطه با آب تجربه کرده است. بدین معنا که با بروز و تشدید ناامنی ها و از دست جات تا تجمعی عظیمی از کشاورزان در بستر رودخانه خشکیده زاینده رود و سفر وزیر محترم نیرو به اصفهان تماماً القا کننده ی حساسیت اجتماعی و سیاسی موضوع آب در اصفهان است. از سال 1381 تا امسال به طور مداوم بر میزان مصارف آب در حوضه زاینده رود به ویژه در بخش های شرب و صنعت افزوده شده و اساساً با توسعه صنایع عظیم، بر پیچیدگی مسئله تأثیر گذاشته است. به عنوان مثال: نیاز شرب و صنعت به ترتیب در سال 1381، 201 و 145 میلیون متر مکعب بوده، ولی در سال 1400 این ارقام به ترتیب به 582 و 394 میلیون متر مکعب افزایش یافته است.  با تحلیل روند وضعیت منابع و مصارف اب حوضه می توان به این نتایج دست یافت که طی چند دهه اخیر با توجه به برداشت های بی رویه آب در بالادست حوضه، انتقال بی رویه آب به استان های مجاور نظیر یزد، عدم کشاورزی موثر و افزایش جمعیت، عدم تعادل میان عرضه و تقاضا برای آب، رشد صنایع آب بر و غیره از عمده ترین مسائل موثر و مرتبط و شناخته شده برای تأثیر در مصارف بی رویه آب در سال 1400 هستند که عمدتا شرایط حوضه  را با وضعیتی فرا بحرانی رو به رو ساخته است. از طرفی دیگر، با توجه به بیلان منفی آب حوضه و رشد مصارف بی رویه آب در افق سال 1410 همچنان حوضه زاینده رود با بحران آب از نوع شدید تا بسیار شدید رو به رو است که همچنان نیازمند اتخاذ راهبرد های اساسی و فوری برای مقابله با آن ضروری به نظر می رسد؛ بدین صورت که با کاهش خروجی آب فعلی از سد زاینده رود به سمت تالاب گاوخونی و  ایجاد تنش ها خیابانی و همچنین اثرات زیست محیطی که بر اکوسیستم استان اصفهان محتمل شده، به نظر می آید که در حال حاضر آنطور که مصوبات و بودجه هایی به طرح بن-بروجن اختصاص می یابد و روند اجرایی آن به سرعت پیش می رود، متاسفانه حوضه آبریز زاینده رود در تأمین منابع آب ساکنان خود در بخش های مختلف مانده است و بسیاری از مراکز فرهنگی و تاریخی چند هزار ساله بر اثر تخلیه منابع آبهای زیرزمینی و خشک بودن زاینده رود، دچار تخریب هستند.

در نهایت، اجرای طرح بن-بروجن هر آنچه از نظر زیست محیطی غیر کارشناسی و از نظر اقتصادی و مالی هزینه بر است، در آینده با تخلیه آب از حوضه زاینده رود به حوضه کارون و برخی شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری، استان اصفهان را در افق سالهای آتی بر اثر تخریب هایی که از کمبود آب ناشی می شود به یک فروچاله ای خواهد کشید که به دنبال آن حرکات جمعیتی ناشی از بروز رخداد های به وجود آمده طبیعی و انسانی از جمله مهاجرت و آوارگی را تجربه خواهد نمود. از جمله راهکار های پیشنهادی برای حل موضوع فوق را می توان به؛ بکارگیری یک رویکرد همه جانبه و نظامند در حکمرانی و مدیریت آب حوضه زاینده رود برای کاهش اثرات و تهدیدات موجود اشاره نمود که می تواند انعکاس موثری در تقسیم و توزیع عادلانه آب داشته باشد.

ارجاع به این تحلیل

یوسفی شاتوری،محمد (1400) با اجرای طرح بن _ بروجن، اصفهان به یک فروچاله ای کشیده خواهد شد.، ژئوپلیتیک و دیپلماسی، انجمن ژئوپلیتیک ایران

درباره نویسنده

این مطلب را به اشتراک بگذارید

اسکرول به بالا