کتاب «رقابت قدرت های منطقه ای در آسیای غربی (ایران، ترکیه و عربستان)» به همت انتشارات دانشگاه تهران منتشر شد. این کتاب بوسیله دکتر سید عباس احمدی (عضو هیات علمی دانشگاه تهران) و دکتر طهمورث حیدری موصلو (دانش آموخته جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران) تالیف شده است. به باور نویسندگان این کتاب، از دهه 1990 میلادی، قواعد بازی در مناطق ژئوپلیتیکی تغییر کرده و نقش قدرت‌های منطقه‌ای در محیط پیرامونشان بیشتر شده است؛ به گونه‌ای که در آسیای غربی رقابت متداخل بین جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و عربستان سعودی که هریک داعیه رهبری بخشی از جغرافیای جهان اسلام را دارند، بیشتر نمایان شده است. از یک طرف، جمهوری اسلامی ایران، اغلب مراکز جغرافیایی شیعه را حمایت می‌کند. از طرف دیگر، عربستان داعیه رهبری جغرافیای اهل سنت را دارد. ترکیه نیز شکوه جغرافیای تاریخی خود را افتخار دانسته و در قرن کنونی به دنبال احیای قدرت نوینی به پهنای جغرافیای قدیم خود است. این سه کشور هم اکنون در حال رقابت بر سر کسب برتری منطقه‌ای هستند. به این ترتیب، قدرت‌های منطقه‌ای در آسیای غربی به دنبال ترسیم استراتژی‌های متفاوتی هستند. به گونه‌ای که عربستان سعودی تا قبل از حمله ایالات متحده آمریکا به عراق، خواهان «حفظ وضع موجود» در منطقه غرب آسیا بود؛ اما بعد از تغییر ساختار سیاسی در عراق، رویکرد تقابلی را در پیش گرفت. درحالی‌که ایران سیاست «تغییر جغرافیای قدرت» با تکیه بر کد ژئوپلیتیکی صدور انقلاب و حمایت از گروه های اسلام گرا در جغرافیای پیرامون را دنبال می‌کند. در این میان، رهبران ترکیه نیز سیاست توسعه نفوذ با استفاده از رویکرد قدرت نرم را در دستور کار خود قرار داده و در پی الگوی جدیدی بر اساس شکوه تاریخی عثمانی هستند. در واقع، نوع انگاره‌های این سه کشور که بر پایه عوامل ژئوپلیتیکی قدرت، رقابت، نفوذ و کنترل جغرافیایی شکل گرفته است، گاهی منجر به منازعات منطقه‌ای-نیابتی شده است.
این کتاب در شش فصل تنظیم شده است: در فصل اول به بررسی چارچوب فهم رقابت ژئوپلیتیکی پرداخته شده است. در همین راستا، استفاده مکرر اما بدون چارچوب از واژه «رقابت» در مفاهیم ژئوپلیتیکی توسط نویسندگان، پژوهشگران، و سیاستگذاران برای تبیین، توضیح، و تحلیل مسائل منطقه‌ای سبب تبیین فصل کنونی بوده است. همچنانکه در اغلب کتب و مقالات به مفاهیم منازعه، بحران، و چالش در ژئوپلیتیک پرداخته شده است؛ اما بررسی مفاهیم مبنایی مرتبط با «رقابت ژئوپلیتیکی» بهشکل کنونی مغفول مانده است. همچنین، مکاتب نظری، که بنمایه رقابتپذیر ژئوپلیتیکی دارند، در این فصل بررسی میشوند. در فصل دوم تحولات فضایی قدرت‌های جنوب غرب آسیا کاوش شده است. درواقع، سیر تکوین حکومت- ملتها و قطببندی ژئوپلیتیکی در جنوب غرب آسیا تبیین میشود. در فصل سوم کد ژئوپلیتیکی کلان و سیاست اعلامی جمهوری اسلامی ایران، قلمرو ایدئولوژیکی- ژئوپلیتیکی، بنیادهای ژئوپلیتیکی رقابتزا در منطقه، و سند چشمانداز توسعه ایران در قالب نقشیابی رهبر منطقه‌ای بررسی میشود. در فصل چهارم ایدهها و علایق نوین ژئوپلیتیکی ترکیه در جغرافیای سیاسی جنوب غرب آسیا و رویکردها و هنجارهای رقابتآمیز آنها با علایق ژئوپلیتیکی ایران تحلیل میشود. در فصل پنجم نیز کد ژئوپلیتیکی عربستان سعودی در ارتباط با ایران و سیاست اعلامی و اعمالی این کشور در جغرافیای سیاسی کشورهای عربی منطقه، الگوی گفتمان ژئوپلیتیکی عربستان، و بازتاب این رقابتها در منطقه جنوب غرب آسیا بررسی شده است. در فصل ششم، فصل پایانی، رقابتهای ایران، ترکیه، و عربستان در قلمروهای ژئوپلیتیکی متداخل تحلیل ژئوپلیتیکی شده است. این اقدامات توسط کدهای ژئوپلیتیکی متعارض ایران، عربستان، و ترکیه و قدرت‌های مداخلهگر فرامنطقهای ماهیت چندبُعدی و پیچیده ایدئولوژیکی- ژئوپلیتیکی پیدا کرده است؛ بهنحویکه هر یک از رقبای منطقه‌ای وارد فضای رقابتی شدهاند و خود را صاحب نقش و قدرت برتر میدانند و همین امر نیز فضای رقابتی بین قدرت‌های این منطقه را در حالت بحرانی نگه داشته است.
این کتاب برای فهم و درک بیشتر مسائل پیچیده ژئوپلیتیکی در مقیاس منطقه‌ای نگارش شده است. در این کتاب سعی شده از نگاه جانبدارانه فاصله گرفته شود و نگرشهای موجود از جغرافیای پیرامون بررسی شود تا با شناخت اندیشهها و الگوهای منطقه‌ای رقابتزا از جغرافیای تهدیدآمیز به جغرافیای سیاسی صلحآمیز نائل آییم؛ زیرا از «منافع مشترک» همکاری، پیمان، و ژئوپلیتیک صلح حاصل میشود؛ اما از «منافع تقابلی» رقابت، منازعه، جنگ، و آوارگی.
علاقه مندان براي تهيه این کتاب مي توانند به سایت موسسه انتشارات دانشگاه تهران یا فروشگاه های این موسسه مراجعه کنند.