منازعه قومی و سیاست بین الملل چگونگی انتشار و افزایش

مترجمان: دکتر زهرا پیشگاهی فرد و افشین کرمی

انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح

امروزه منازعات قومی وارد عرصه­ های جدیدی شده است و لایه­ های دیگری نیز بدان افزوده گردیده است که از آن جمله مداخله کشورها و سازمان­های بین ­المللی در منازعات قومی کشورهای مختلف و امکان اشاعه و سرایت منازعه به دیگر کشورها و مناطق را می­ توان نام برد. این نوع از مداخله را نویسندگان این کتاب بین ­المللی شدن منازعه قومی و انتشار و افزایش آن نام نهاده ­اند. در ادبیات منازعه قومی پیرامون قومیت­ها، منازعات قومی، ژئوپولیتیک اقلیت­ها، کشورهای چند قومی و … مطالب بسیاری به چشم می ­خورد که هر یک به نوبه خود به واکاوی جریان قومیت و منازعات قومی پرداخته­ اند، اما همانگونه که نویسندگان کتاب نیز تصریح می­ دارند، در زمینه بین ­المللی شدن منازعات قومی و چند و چون مداخله کشورهای ثالث در منازعات قومی نوشته های چندانی وجود ندارد. این کتاب با تمرکز بر این مسأله به بررسی و تحلیل چگونگی بین ­المللی شدن منازعه قومی و دخالت کشورهای ثالث و در نتیجه امکان انتشار و سرایت منازعات قومی مناطق مختلف جهان، پرداخته است. یکی از امتیازات این کتاب این است که علیرغم چیرگی نسبی رویکردهای روشی پست ­مدرن، از رویکرد پوزیتیویستی یا اثبات­گرایانه استفاده نموده است و با استفاده از مدلی که در فصل­ های ابتدایی به معرفی آن می ­پردازد، منازعات قومی را در چارچوب این مدل تبیین و علت ­یابی می­ نماید. عامل دیگری که به غنای کتاب می­ افزاید این است که هر کدام از نویسندگان منازعات قومی را در گوشه و کنار جهان از آمریکای جنوبی گرفته که مطالب اندکی پیرامون آن به رشته تحریر درآمده تا سریلانکا، مورد ارزیابی و بررسی قرار می ­دهند.

این کتاب چندین مورد فرامنطقه ­ای را مورد بررسی قرار می ­دهد. نقطه قوت این کتاب در این است که علیرغم اینکه نویسندگان مختلف رویکردها و روش­های متفاوتی را اتخاذ می­ کنند، اما در عین حال، پروژه در مجموع گفتمان جامعی را از بین ­المللی شدن منازعه قومی فراهم می ­آورد. در این روش، این کتاب مجموعه­ ای از مطالعات موردی را ارائه می ­کند که هم تفاوت­ها و هم تشابهات فرایند بین ­المللی­ شدن را مورد توجه قرار می­ دهد.هدف این کتاب بررسی     بین ­المللی ­شدن منازعه قومی در سایه مجموعه­ هایی از چارچوب­ های تبیینی است که به ما کمک می­ کند تا عوامل داخلی و بین ­المللی را ادغام کنیم و مورد استفاده قرار دهیم. نویسندگان کتاب بر این باور هستند که مطالعات     موردی ­ای که در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است پیوندهای میان عرصه­ های داخلی و بین­ المللی را در تلاش به منظور درک منازعه و نیز برای این منظور که این اقدام نخستین گام به سوی تئوری­ سازی در عرصه منازعه قومی باشد، برجسته کرده­ است.مطالعه این کتاب بدون شک ضمن اینکه آگاهی علاقه­ مندان به مباحث قومی را افزایش داده و مطالب بسیار مفیدی را در اختیار آنها قرار خواهد داد، روزنه­ های جدیدی را درباره مطالعه منازعه قومی پیش چشم آنها خواهد گشود.