عبدالرضا فرجی راد

از بعد از جنگ جهانی دوم تا ۱۹۹۱ ما شاهد رقابتی بین دو ابر قدرت دوران جنگ سرد بودیم که در همه نقاط دنیا همدیگر را شدیداً زیر نظر داشتند و از فرصت­های پیش آمده برای گسترش نفوذ خود و کنار زدن رقیب استفاده می­کردند. از نفوذ شوروی در کوبا در کنار خاک ایالات متحده

ایران و عربستان دو قدرت منطقه ای که می­توان گفت تنش،نزاع و رقابت بین آنها سابقه طولانی دارد. اولین نزاع در زمان صدر اسلام و خلیفه دوم رخ داد که با شکست امپراطوری ساسانی مدتی توانستند بر سرزمین ایران حکمرانی کنند که بعد از آن، حکمرانی به کوفه و در دراز مدت به بغداد منتقل

اگر نخواهیم به گذشته خیلی دور افغانستان بپردازیم، بهتر است به عوامل نزدیک آغاز بحران افغانستان اشاره کنیم. یعنی قبل از کودتای کمونیستی مورد حمایت اتحاد جماهیر شوروی که منجر به تغییر گسترده ساختار و سیاست­ها شد. در زمان ظاهر شاه و بعداز آن داوودخان، افغانستان دارای نظام­هایی نسبتا شبه دموکراتیک داشت که در مقایسه

حوزه خزری حوزه­ای نسبتاً وسیعی است که در چند دهه اخیر کارکرد آن متنوع شده بر خلاف آنچه که در دهه­های قبل از آن یعنی در زمان اتحاد جماهیر شوروی بیشتر کارکرد امنیتی داشته است. دریای خزر همچون نگینی در وسط این حوزه جغرافیایی قرار گرفته که این دریا سواحل ۵ کشور روسیه، قزاقستان، ترکمنستان،

جایگاه ژئوپلیتیکی ترکیه بی­نظیر است. تنگه­های مهّمی را در اختیار دارد. غرب، جنوب و شمال آن را دریا دربرگرفته است. ژئوپلیتیک تمدنی آن دارای اهمیت است. امپراطوری رم شرقی و امپراطوری عثمانی یک ثروت عظیم فرهنگی برایش بجا گذاشته است. موقعیت جغرافیایی این کشور که از یک طرف به اروپا و حوزه تمدنی مدیترانه و