تألیف: دکتر مهران کامروا
ترجمه: دکتر محمد‌باقر قالیباف– دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران و دکتر سید موسی پورموسوی– استایار جغرافیای دانشگاه امام حسین(ع)
ناشر: نشر قومس
این کتاب تاریخ سیاسی خاورمیانه معاصر را بررسی می‌کند. اگرچه تأکیدات کتاب در وهله اول بر دوره پس از زوال امپراطوری عثمانی‌است، یعنی مدت کوتاهی پس از جنگ جهانی اول، مباحثی نیز در مورد تاریخ قبل از عثمانی و دوره عثمانی مطرح شده است که هدف آن بهتر روشن کردن زمینه و متنی است که تاریخ سیاسی خاورمیانه معاصر در آن شکل گرفته است. کتاب، مفهوم گسترده‌ای از خاورمیانه را به عنوان منطقه‌ای جغرافیایی به کار می‌گیرد که از ایران در شرق تا ترکیه، عراق، شبه جزیره عرب، شرق مدیترانه (لبنان و سوریه) و شمال آفریقا در مغرب امتداد می‌یابد.
با وجودی که تاریخ‌‌ها، فرهنگ‌ها، سنن و سیاست در هر کدام از کشور‌های خاورمیانه تفاوت‌های بزرگی وجود دارد، ویژگی‌های مشترکی این منطقه را یکپارچه می‌کند که به یک اندازه، مهم و مؤثر است. آشکار است که مهم‌ترین این ویژگی‌ها، زبان، قومیت و دین است. بخش اعظم هویت خاورمیانه‌ای پیرامون زبان عربی شکل گرفته است.
پیوند مشترک دیگر در خاورمیانه هویت قومی عرب است. از عراق در شمال تا شبه جزیره عرب و از غرب گرفته تا مغرب، اقوام عرب برتری دارند. البته، دسته‌‌های قابل توجهی از سایر گروه‌های قومی وجود دارند. اکثریت ایرانیان، فارس هستند و ترک‌ها در ترکیه اکثریت دارند.
پیوند استوار‌تری که این منطقه را به هم گره می‌زند، دین است. 97 درصد خاورمیانه‌ای‌ها خود را مسلمان معرفی می‌کنند. مذهب، قومیت، زبان، گاه مایه تفرقه و مناقشه بوده است. در بسیاری از برهه‌های تاریخی، اختلافات در لهجه یا هویت قومی، عواملی نیرومند در جهت ابراز وفاداری‌های ملی یا فراملی و حتی بسیج سیاسی بوده‌اند. خاورمیانه به هیچ‌وجه یک دست و همگون نیست. اختلافات آن هم گاه قوت و اتحاد و گاه باعث خون‌ریزی خشونت‌آمیز بوده است.
کتاب خاورمیانه معاصر در دو بخش و یازده فصل به شرح ذیل تنظیم شده است:
بخش اول:تاریخ سیاسی خاورمیانه
فصل اول: خاورمیانه، از ظهور اسلام تا جنگ جهانی اول
فصل دوم: تبدیل سرزمین‌ها به کشور‌های مستقل
فصل سوم: عصر ملی‌گرایی
فصل چهارم: جنگ‌های اعراب و اسرائیل
فصل پنجم: انقلاب ایران
فصل ششم: جنگ‌های خلیج‌فارس و بعد از آن
بخش دوم: موضوعات موجود در سیاست خاورمیانه
فصل هفتم: نزاع میان فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها
فصل هشتم: چالش توسعه اقتصادی
فصل نهم: دولت‌ها و مخالفان آنها
فصل یازدهم: چالش‌های فراروی خاورمیانه