سخنرانی علمی «جغرافیا و ژئوپلیتیک ابزار درک جهان» توسط پروفسور میشل فوشه استاد برجسته ژئوپلیتیک فرانسه در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. ایشان به دعوت قطب علمی جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس به ایران سفر کرده است.
پروفسور فوشه استاد برجسته ژئوپلیتیک، استاد کالج مطالعات جهان فرانسه، سفیر پیشین فرانسه در لتونی، فرستاده ویژه فرانسه به بالکان و قفقاز، رئیس مرکز آنالیز و پیشگیری وزارت امور خارجه فرانسه، سفیر فرانسه در امور اروپایی و متخصص برجسته ژئوپلیتیک مرز میباشد.
وی کتابها و تألیفهای گوناگونی در این حوزه دارد از جمله: کتاب «جبههها و مرزها»، «وسوسه مرزها»، «اطلس استراتژیک نبرد نقشهها»، اطلس نفوذ فرانسه»، «مرزهای آفریقا»، »ژئوپلیتیک قطب شمال» و….
میشل فوشه در این سخنرانی که در دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، اظهار داشت تعاریف گوناگونی از جغرافیا و ژئوپلیتیک ارائه شده است، زمانی که از ژئوپلیتیک و جغرافیا سخن به میان میآید، تعاریف گوناگونی استنباط میشود که البته تعریف من به عنوان یک دیپلمات و پژوهشگر در این عرصه، با سایر تحلیلها متفاوت است. جغرافیا ابزار مناسبی برای درک واقعیتهای جهان پیرامون ماست. در جهان برخی پدیدهها به صورت عینی و واقعی وجود دارند و در زندگی انسانها تأثیر می گذارند در واقع هم جغرافیای عینی (اوبژکتیو) و هم ذهنی (سوبژکتیو) در این بین مطرح میشود اما باید دید که منظور و مقصود ما از ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی چیست.
میشل فوشه با مثال زدن واژه اروپا و معانی مختلف آن گفت: واژه اروپا میتواند در گستره جهان و در جغرافیای مختلف معانی متفاوتی را منتقل کند. پتر کبیر برای اینکه مسکو در اروپا قرار بگیرد، اورال را مرز شرقی اروپا نامید. زیرا در غیر اینصورت مسکو در آسیا قرار میگرفت و روسیه یک کشور اوراسیایی نمی شد.
جغرافیا یک مقیاس بسیار قدرتمند برای تحلیل و ارزیابی پدیده ها دارد به نام «مقیاس». همه پدیدهها را می توان از نظر جغرافیایی در مقیاس محلی، ملی، منطقهای و جهانی واز نظر زمانی در مقیاس گذشته، حال و آینده مورد بررسی قرار داد.
وی افزود: میتوانیم برای تشریح ژئوپلیتیک در سطح دنیا به اتفاقی که در شکل گیری بریکس افتاد اشاره کرد. گلدمن ساکس ابتدا چهار کشور چین، برزیل، هند و روسیه را به عنوان قدرتهای نوظهور معرفی کرد و سپس آفریقای جنوبی هم به این گروه اضافه شد و که یک جغرافیای جدید و ضد غربی در محور اقتصادی توسط اعضای این گروه به وجود آمد. روسها از به وجود آمدن گروه بریکس بسیار خرسند بودند چرا که قرار بود ستون اقتصادی قرن بیست و یکم باشد. در این میان هندیها مانند گذشته بیتفاوت بودند و چین هم با برزیل وارد تجارت شد البته باید توجه داشت که مناسبات بین این دو کشور از طریق دلار صورت نگرفته بود لذا اهمیت این موضوع را میتوان از دیدگاه ژئوپلیتیک بررسی کرد.
این ژئوپلیتیسین در پایان تأکید کرد که تحلیل ژئوپلیتیک بسیار دشوارتر از مباحث تاریخی می باشد زیرا تاریخ تکرار نمیشود و بهترین روش این است که سناریوسازی کنیم چرا که نمیدانیم در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد اما میتوانیم سناریوسازی کنیم. تجربه من به عنوان یک جغرافیدان این را نشان میدهد که در بحث ژئوپلیتیک باید موشکافانه و بسیار دقیق پیگیر بحثها باشیم تا بتوان قویترین و بهترین تحلیل را ارائه داد.
{yoogallery src=[/images/gallery//foooo]width=[150]}