نویسنده: دکتر محسن جان پرور
انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران
ورود به هر بحث علمی در گام نخست نیازمند شناخت از طریق مطالعه مفاهیم، اصول، نظریه ها و دیدگاه های اولیه و پایه ای در حوزه مطالعات آن می باشد. در این میان مطالعه مرزها نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای اینکه بتوان به صورت نظام مند و منسجم در زمینه مرزها به تحقیق و تفسیر پرداخت و مسائل و مشکلات مرزی را حل و فصل کرد، و از فرصتها و ظرفیتهایی که مرزها در اختیار قرار می دهند بهره برد، باید در گام نخست شناخت و درک لازم از آنها را در خود ایجاد کرد. بدون داشتن این درک و شناخت از مرزها، تحقیقات و تفسیرهای صورت گرفته در این حوزه ضمن ایجاد دوباره کاری ها، زمینه سطحی شدن و به انحراف کشیده شدن مطالعات را فراهم می آورند. باید توجه داشت، مرزها به عنوان واقعیت های اجتناب ناپذیر زندگی انسان ها، دارای جایگاه و اهمیت بالایی در زندگی روزمره ما هستند به نوعی که به صورت کلی می توان گفت جهان بدون مرز غیر قابل تصور بوده و جهانی آشفته است. هر چند بیشتر تمرکز مطالعات مرزی به مطالعات در سطح مرزهای ملی و تا حدی در دهه های اخیر مرزهای منطقه ای (مرز اتحادیه اروپا) محدود شده و سایر سطوح در نظر گرفته نمی شود با این وجود، این سطح از مطالعات مرزی نیز دارای کمبودها و کاستی های فراوانی به ویژه در کشور جمهوری اسلامی ایران است. بر این مبنا، برای اینکه بتوان به ادبیات اولیه و پایه ای نسبتاً درخور موضوع مطالعات مرزی دست یافت، نویسنده با توجه به مطالعاتی که در این حوزه تخصصی طی سال های گذشته داشته و از نظریات و راهنمایی های اساتید و صاحبنظران برجسته در این زمینه بهره برده است، بر آن شده کتابی را با عنوان نگرشی نو به مطالعات مرزی که شامل مفاهیم، اصول و نظریه ها و دیدگاه های پایه ای در مطالعات مرزی است، تدوین نماید و استدلال ها و نظریه هایی که در طی این سال ها به آن رسیده است با نثری ساده و روان که به سادگی برای هر فردی در هر سطحی قابل درک باشد، ارائه دهد. برای دستیابی به این سادگی، سعی شده است که استدلال ها و برداشت ها بر مبنای نظر خود نویسند تدوین گردد. کتاب حاضر در قالب سه بخش به صورت ذیل تنظیم گردیده است:
بخش اول: مفاهیم پایه ای در مطالعات مرزی
بخش دوم: اصول پایه ای در مطالعات مرزی
سوم: نظریه ها و دیدگاه های پایه ای در مطالعات مرزی