ژئوپلیتیک تغییرات اقلیمی؛ چالش هایی برای سیستم بین المللی

مترجمین: دکتر علی ولیقلی زاده و مهدی کریمی

انتشارات: دانشگاه مراغه – 1394

 

متن این کتاب حاصل گزارشی است که صرفاً پیامدهای تغییرات اقلیمی و گرمایش کره زمین در سیاست های بین المللی و امنیت بین المللی را تحلیل می کند. بحث اصلی این کتاب بر این امر تأکید می کند که آیا امکان تغییر در شرایط امنیت بین المللی بواسطه تغییرات اقلیمی وجود دارد و در صورت امکان این تغییر چگونه خواهد بود. از این منظر، با توجه به ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی موجود در مناطق مختلف جهان، نخستین تأثیرات تغییرات اقلیمی متفاوت خواهند بود. یعنی علیرغم آن که ممکن نیست تغییرات اقلیمی در یک دوره کوتاه و حتی میان مدت ساختارهای بنیادین امنیت بین المللی را تغییر دهند، اما در قیاس با مناطق مبتنی بر مناسبات همکاری محور، شکل گیری خشونت های سازماندهی شده در مناطقی از جهان که دولت های ضعیف وجود دارند و مناسبات آنها غالباً تنش‏ آلود می باشد محتمل تر است.

با این وجود، با توجه به شدت تغییرات اقلیمی، شرایط موجود احتمالاً در طولانی مدت کاملاً تغییر یابد. چنین تغییراتی احتمالاً به تأثیرات ثانویه یعنی تحول در اقتصادهای جهانی و منطقه ای متکی هستند. در واقع طبق مطالعات این گزارش، علی‏رغم مباحث مفصلی که در این گزارش درباره اهمیت اقلیم و به تبع آن تغییرات اقلیمی ارائه شده است، ظاهراً بعید به نظر می رسد که تغییرات اقلیمی در کوتاه و یا میان مدت منجر به افزایش تنش و درگیری در محیط بین‏ المللی شود، با این وجود، به هیچ وجه نمی توان از عواقب جدی طولانی مدت و ثابت تغییرات اقلیمی برای امنیت بین المللی غافل شد. همچنین، لازم به ذکر است که در این گزارش به هیچ عنوان از تغییرات اقلیمی به عنوان عامل مستقیم در ایجاد بی ثباتی منطقه ای و یا منازعات و درگیری های خشونت آمیز در محیط بین المللی یاد نشده است، به عبارتی در مطالعات این گزارش، تغییرات اقلیمی در نقش عاملی معرفی شده اند که دارای توانایی ایجاد چنین شرایطی هستند. در عین حال، استدلال این گزارش بر این است که علاوه بر تغییرات اقلیمی، احتمالاً اقدامات کاهشی و انطباقی با تغییرات اقلیمی نیز پیامدهایی را در حوزه سیاست های بین المللی در پی خواهند داشت. این کتاب در مجموع در 5 فصل تهیه شده است؛ مؤلف کتاب در فصل 1 به صورت مقدماتی وارد بحث تغییرات اقلیمی می شود، در فصل 2 درباره چارچوب نظری تحلیل ها بحث می کند، در تحلیل ها از مبانی نظری جامعه شناختی و سیاسی استفاده شده و به هیچ وجه تحلیل های این گزارش از چارچوب های تحلیلی آب و هواشناسی تبعیت نمی کنند؛ در فصل 3 پیامدهای امنیتی و سیاسی تغییرات اقلیمی را به صورت  منطقه ای در داخل مهمترین مناطق امنیتی جهان مورد بررسی قرار می دهد؛ همچنین در فصل 4 درباره استراتژی های مربوط به کاهش اثرات تغییرات اقلیمی و یا انطباق با این تغییرات و همچنین برخی مسائل اجتماعی و اقتصادی که ممکن است در این ارتباط تلاش های جامعه جهانی و دولت ها را تحت تأثیر قرار دهند بحث می کند؛ و نهایتاً در فصل 5 با تأکید بر این امر که امنیتی کردن موضوع تغییرات اقلیمی ممکن است به مخاطرات دیگری بیانجامد، بحث گزارش را به پایان می برد.

لازم به ذکر است که متن این کتاب ترکیبی از نظریه ها و مطالعات موردی است و در همین رابطه، شامل مثال ها و تحلیل های جامعه شناختی و سیاسی – امنیتی درباره تغییرات اقلیمی و پیامدهای ناشی از آن می باشد. در این متن، تحلیل¬ها و سناریوهای تحلیلی، تغییرات اقلیمی و پیامدهای ناشی از آن را در بازه زمانی 2050 و 2100 میلادی مورد مطالعه قرار می دهند که این موضوع ویژگی اصلی متن این کتاب می‏ باشد. از این رو، مسلماً این کتاب با توجه به گستردگی مباحث و نمونه های کاربردی آن، به‏ویژه با توجه این که تاکنون در ایران کتابی با این محتوا در حوزه رشته های مختلف علمی شامل جغرافیای سیاسی، جغرافیای طبیعی، جامعه شناسی، علوم سیاسی، روابط بین الملل، مطالعات منطقه ای و سایر علوم مرتبط تألیف و حتی ترجمه نشده است، منبع خوبی برای علاقمندان علوم مذکور محسوب می شود و مطالعه آن برای دانشجویان جغرافیای سیاسی برای درس «اکولوژی سیاسی»، اقلیم شناسی برای درس «انسان، سیاست و آب و هوا» و سایر دانشجویان جغرافیا بویژه برای درس «مخاطرات انسانی» توصیه می شود.

جهت تهیه مستقیم کتاب از انتشارات دانشگاه مراغه با این شماره تماس بگیرد

09143227797 آقای سلیمانی

غرفه­های تهیه کتاب در نمایشگاه کتاب تهران

انتشارات کتابیران


 

این مطلب را به اشتراک بگذارید

اسکرول به بالا